Η Ιστορία είναι αμείλικτη....

Αλέξης Παπαχελάς

Κ​​άτι μου λέει ότι ο κ. Τσίπρας «τέλειωσε» μέσα του το βράδυ που συμφώνησε το τρίτο μνημόνιο. Ηταν ίσως η στιγμή που κατάλαβε τι ήταν εφικτό και τι όχι. Αργησε βεβαίως πάρα πολύ να το καταλάβει, γιατί έζησε πολλούς μήνες μέσα σε ένα παραμύθι. Κάποτε η Ιστορία θα καταγράψει ποιο κομμάτι του παραμυθιού πίστευε πραγματικά και ποιο όχι. Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να διαπιστώσουμε κατά πόσον όντως περίμενε χρήματα από τη Μόσχα ή το Πεκίνο, παρότι ουδέποτε του τα υποσχέθηκε κανείς. Περιμένουμε την ψυχρή ιστορική ετυμηγορία για το πώς πείσθηκε να κάνει το δημοψήφισμα, παρά τις προειδοποιήσεις -και τις επιστολές- στενών, συνετών συνεργατών του. Τι κρυβόταν πίσω από αυτό το επεισόδιο; Το μακρύ χέρι του αφανούς λόμπι της δραχμής που τον έσπρωχνε στην καταστροφή; ‘Η μήπως η πεποίθηση πως οι αγορές και οι Ευρωπαίοι θα τρομάξουν και θα φέρουν μία καλύτερη συμφωνία πριν από τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος; Οταν, στην Αγία Πετρούπολη και αλλού, ο κ. Τσίπρας μίλαγε χαλαρά για το σενάριο της δραχμής με το επιχείρημα «θα είναι δύσκολα στην αρχή, αλλά κατόπιν θα απογειωθούμε», το έκανε για μπλόφα ή το εννοούσε; Είναι πολύ νωρίς, πολύ νωπά όλα για να μάθουμε την αλήθεια.

Το παραμύθι τέλειωσε με τον πιο απρόβλεπτο τρόπο την Κυριακή του δημοψηφίσματος. Ισως, μάλιστα, να μπορεί κανείς να διακινδυνεύσει την πρόβλεψη πως το απόγειο της καριέρας του κ. Τσίπρα ήταν η μεγάλη συγκέντρωση την Παρασκευή πριν. Ηταν στο απόγειό του, ο ίδιος και ο κόσμος του, καθώς έβγαζαν μία απίστευτη ορμή και πάθος. Ισως να ήταν η μοναδική στιγμή που σκέφθηκε ότι θα μπορούσε να τα καταφέρει, να βιώσει τον ρόλο του μεταμοντέρνου Ευρωπαίου Αλιέντε.

Η ιστορική φαντασίωση έσβησε μαζί με τον απόηχο των ιαχών του πλήθους που τον αποθέωνε. Ευτυχώς για τη χώρα. Αφησε όμως πίσω του συντρίμμια. Η χώρα υπέστη μία πολύ μεγάλη καταστροφή. Οι νέοι που μπέρδεψαν τη ρήξη με το παλιό και το σάπιο με το άκριτο «Οχι» του εθνολαϊκισμού ένιωσαν προδομένοι. Ο κ. Τσίπρας άφηνε ένα κομμάτι του εαυτού του στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Ο καινούργιος του ρόλος πιθανώς να μην του αρέσει, και αυτό είναι το πρόβλημα. Η άχαρη τέχνη της διακυβέρνησης δεν τον συγκινεί. Σύμφωνα με όλες τις διηγήσεις κάθε κυβερνητική σύσκεψη εξελισσόταν σε ιδεολογικό πηγαδάκι περασμένων δεκαετιών χωρίς «διά ταύτα», χωρίς ανάθεση ευθύνης και δίχως ποτέ να επιβάλλεται κάποιος σε υπουργούς που διαφωνούσαν.

Ο κ. Τσίπρας είναι βεβαίως ρεαλιστής και ένας κυνικός παίκτης. Και όπως συμβαίνει πάντοτε όταν νιώθουμε απειλές και κινδύνους γύρω μας, αυτό που προέχει είναι η επιβίωση και η αυτοσυντήρηση μαζί με την εκλογίκευση των αδυναμιών μας. Ισως, λοιπόν, να σκέπτεται «τι και αν χάσω; Είμαι 40 χρόνων, μπορώ να είμαι παίκτης για πολλά ακόμη χρόνια. Ο επόμενος πρωθυπουργός έχει πολλή στενοχώρια να μοιράσει ακόμη. Εχω χρόνο μπροστά μου...». Η πολιτική σε αυτό το επίπεδο απαιτεί, όμως, αυτό που οι Αγγλοσάξονες ονομάζουν «φωτιά στο στομάχι». Αν τη χάσεις, για οιονδήποτε λόγο, μπορείς να κουτρουβαλήσεις λίγο ακόμη, αλλά δεν θα πας μακριά. Η Ιστορία έχει έναν άγριο τρόπο να ξεχωρίζει τους πολιτικούς σε ηγέτες και σε υποσημειώσεις. Ηγέτης ακόμη να φανεί στο ξέφωτο...

Έντυπη