Ο Παπαφωτίου υπήρξε σημαίνων και εκλεχτό στέλεχος της τοπικής κοινωνίας του Θεσπρωτικού και κόσμησε την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την εκπαίδευση.
Διατέλεσε Δήμαρχος του πρώην Δήμου Θεσπρωτικού την τριετία 1986-89, ενώ έχει διατελέσει με ξεχωριστή επιτυχία μέλος του Δ.Σ. της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος, σύμβουλος του Γενικού Συμβουλίου της ΑΔΕΔΥ, πρόεδρος και μέλος του Μορφωτικού Συλλόγου Θεσπρωτικού, της φιλαρμονικής “Απόλλων”, του Α.Σ. Κεραυνός κ.ά.
Τιμώντας τον μεγάλο δάσκαλο αγωνιστή δημοκράτη Φώτιο Παπαφωτίου δημοσιεύουμε τον πρόλογο από το βιβλίο του
"ο Δάσκαλος"
Μονοπάτια
της πορείας µου
(1957 - 1986)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ισως κάπως αργά ξεκίνησα να ανασκαλέψω στη μνήμη μου εικόνες και σκηνές και δραστηριότητες περασμένων δεκαετιών και να καταγράψω ό,τι κατέχω από τη δασκαλίστικη πορεία μου.
Αν και έχω να καταγράψω πολλά από τη ζωή μου, με πολλά σκαμπανεβά- σματα γεμάτη, από την παιδική μου ηλικία μέχρι την ανδρική, προτίμησα τη δασκαλίστικη πορεία μου, σημείο που σηματοδοτεί ανακούφιση και ανα- νέωση για νέα ρότα στο μέλλον μου.
Αφορμή πήρα από μια καταγραμμένη αφήγησή μου, σε απαίτηση της κόρης μου Βάσως μια γιορτή των Τριών Ιεραρχών, ημέρα που το 1957 ανέλαβα Υπηρεσία, ως δάσκαλος.
Κάθε 30 Γενάρη ακούγαμε όλη η οικογένεια αυτή την ιστορία. Μια φορά, αφού την άκουσαν πάλι, με παρότρυναν να τους διηγηθώ κι άλλα από τη δασκαλική μου ζωή. ∆εν τους χάλασα το χατίρι.
‘Έτσι ύστερα από σαράντα πέντε χρόνια θα δρασκελίσω τόπους, χωριά, σχολεία και κοινωνίες διανθισμένες με αγώνα, απόφαση, καρτερία και αφοσίωση στο έργο που κλήθηκα και ορκίστηκα να επιτελέσω.
Οι σημερινοί και οι μέλλοντες συνάδελφοι θα βρεθούν μπροστά σε δύσκο- λες καταστάσεις των παλαιοτέρων δασκάλων, τόσο για τις συνθήκες λει- τουργίας των σχολείων, όσο και για τη διαβίωσή τους και πρόσβαση στα πετροχώρια μου.
Οι νεοδιοριζόμενοι δάσκαλοι κατά κανόνα υπηρετούσαν σε μονοθέσια σχολεία. Η πρόσβασή μας ήταν πολύ δύσκολη. Ώρες βαδίζαμε για να συναντήσομε δημόσιο οδικό δίκτυο. Σε πολλά χωριά δεν υπήρχαν διδα- κτήρια και η στέγαση γίνονταν σε ό,τι είδους κτίσμα υπήρχε. Τα σχολεία πληθωρικά με πολλές δεκάδες μαθητών, χωρίς εποπτικά μέσα διδασκαλίας, βιβλιοθήκη και γενικά υλικοτεχνική υποδομή. Οι γονείς φίλεργοι, ξωμάχοι του βουνού και του κάμπου με βαλάντιο πενιχρό που δύσκολα κατάφερναν να γεμίσουν τη σχολική τσάντα στοιχειωδώς.
Κοντά σ’ αυτά είχαμε, σε πολλά χωριά και το ξενόγλωσσο στοιχείο, τ’ «Αρβανίτικα». Μ’ αυτά και με πολλά άλλα θ’ ανταμώσετε περιδιαβαίνοντας τις λίγες καταγραμμένες εμπειρίες μου από τη διδασκαλική μου πορεία αλλά και τους αγώνες που έκαναν οι δάσκαλοι για να περπατήσει σιγά - σιγά κάποια εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
ΑΠΟ ΤΟ ΙΔΙΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΜΑΘΗΤΗ
Επιστολή ενός µαθητή
Αγαπηµένε µου δάσκαλε,
Έµεινες στις ψυχές των µαθητών και των κατοίκων του χωριού µας,
του Κερασόβου -Άσσου µε το µικρό σου όνοµα «Φώτης».
Είσαι ο δάσκαλός µου, αυτός που µου έπιασε το χεράκι – µικρό και φοβι-
σµένο παιδί - και το οδήγησε να πλάσει τα πρώτα γράµµατα. Θυµάµαι τους
τοίχους γεµάτους από ταµπέλες µε λέξεις και προτάσεις σύµφωνα µε την
ολική µέθοδο διδασκαλίας.
Σήµερα το Νέο Σχολείο προσπαθεί να αναπτύξει δραστηριότητες, αθλητι-
κές δράσεις, µουσική παιδεία και µέσα από τη χρήση Ηλεκτρονικών Υπο-
λογιστών να αναβαθµίσει το εποπτικό υλικό.
Ο δάσκαλός µου, τότε, µας µάθαινε την ξυλογλυπτική, την χειροτεχνία και
πολλά άλλα. Με πόση χαρά περιµέναµε την ώρα των τεχνικών.
Την εκδροµή του Μάη στην Παναγία µε τα τέσσερα Σχολεία, Άσσου, Νικο-
λιτσίου, Ελιάς και το δικό µας που κάναµε αθλητικούς αγώνες.
Στις διάφορες εκδροµές που κάναµε, πέρα από τη χαρά και τη διασκέδα-
ση, είχαµε να πληροφορηθούµε, µε τη συνδροµή των δασκάλων µας, πολλά
από το περιβάλλον, από το δάσος, το νερό του υδρόµυλου, την καλλιέργεια
της γης, των πτηνών και των εντόµων κ.ά.
Την ώρα της Μουσικής που µε το µαντολίνο σου έστηνες σωστό γλέντι στην
αίθουσα. Οι χάρτες κρεµασµένοι στους τοίχους, η αµµοδόχος και τα όργα-
να της Φυσικής πειραµατικής, δηµιουργούσαν ένα πρωτοποριακό σχολείο.
Οι εθνικές γιορτές που γίνονταν στην αυλή του σχολείου, στην πρόχειρα
στηµένη εξέδρα, ήταν αξέχαστες.
Ποτέ δεν έµαθα πού και πώς έβρισκες στολές, και ποτέ δεν ξέχασα το ρόλο
του Κολοκοτρώνη που έπαιξα στις 25 Μάρτη στην έκτη τάξη. Με την ταπει-
νή µου κρίση σε θεωρώ έναν κοινωνικό αναµορφωτή του χωριού µας.
Σχολή γονέων τα πρωινά του Σαββάτου, βόλεv για τους ενήλικες τα απο-
γεύµατα, θεατρικά έργα για µικρούς και µεγάλους, κονσερβοποιία φρέ-
σκων φασολιών για την καταπολέµηση της ανέχειας τον χειµώνα στα χρό-
νια 1963 - 67, τότε που τα παλληκάρια και οικογενειάρχες του χωριού έπαι-
ρναν τον δρόµο της µετανάστευσης οµαδικά, στη Γερµανία.
Ζούσες στο µικρό καµαράκι δίπλα στο σχολείο µε τη γυναίκα σου τη Βαγ-γελιώ, µια εξαιρετική και ταλαντούχο δασκάλα και άνθρωπο.
Συµβαίνει όµως, στην κοινωνία µας τη δόξα να την παίρνει ο άνδρας. Εδώ
µπορώ να πω και τούτο. Αν ο δάσκαλός µας δεν είχε τη στήριξη της αξιό-
λογης κυρα - Βαγγελιώς, το σχολείο µας δεν θα ήταν ίσως σ’ αυτό το ανε-
βασµένο επίπεδο. Την θυµάµαι που µου έκανε το τραπέζι όταν µε τον
«κύριο Φώτη» µέναµε ως αργά για να ζωγραφίσοµε τα σκηνικά – έπιανε
λίγο το χέρι µου - Τόσο απλά και τόσο όµορφα είχα την τιµή να κάθοµαι
µαζί σας στο ίδιο τραπέζι.
Έτσι και τώρα, δάσκαλος κι εγώ, έχω την τιµή να πίνω µαζί σας το καφε-
δάκι ή ένα ουζάκι και να αναπολούµε γλυκά τα περασµένα, αλλά και να
ανταλλάσοµε απόψεις για τα πολιτικά και κοινωνικά δρώµενα. Τότε ο δά-
σκαλός µου δεν έπαψε να συµµετέχει ως ενεργός και δηµοκρατικός πολίτης
στα κοινά και ως ∆ήµαρχος Θεσπρωτικού και µε τη πολιτιστική του δράση.
∆άσκαλος µε τα όλα σου κέρδισες τους Κερασοβίτες και έµεινες στις ανα-
φορές τους στο πρόσωπό σου µε το µικρό σου όνοµα «Φώτης». Έζησες στο
χωριό για χρόνια και πολλοί πιστεύουν πως έζησες κι εσύ τόσο κοντά που
να θεωρείσαι ένας Κερασοβίτης ακόµα.
Με µεγάλη εκτίµηση, ο πρώην µαθητής σου και τώρα συνάδελφός σου.
∆ηµήτριος Κώνστας