Η Λαγκάρντ και ο εκβιασμός

του Αλέξη Καλοκαιρινού 

Στο προηγούμενο κείμενο μου, εδώ, στο protagon, έγραφα  ότι ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται να περιφέρεται στην Ευρώπη ζωσμένος με εκρηκτικά. Δεν πέρασαν πολλές μέρες και διαψεύστηκα: Όχι εκρηκτικά, αλλά πυρηνικά. Η Ελλάδα είναι μια πανίσχυρη χώρα, ο έτερος πόλος του νέου ψυχρού πολέμου που εγκαινίασε η καθ’ ημάς ριζοσπαστική Αριστερά. Ο πυρηνικός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ φαντάζεται την Ελλάδα ως τη νέα ΕΣΣΔ και τον ίδιο ως Μπρέζνιεφ. Αλλά η αναλογία δεν του βγαίνει. Διότι η ασυμμετρία των αντιπάλων (όπως τους θεωρεί ο ίδιος ο κ. Τσίπρας) είναι προφανής. Μάλλον πρόκειται για ασύμμετρο πόλεμο: Ένα κράτος-παρίας αποκτά την πυρηνική βόμβα και απειλεί τους υπόλοιπους. Η συνέχεια επί της οθόνης.

Δεν ξέρω τι σινεμά βλέπει ο κ. Τσίπρας και ελάχιστα με ενδιαφέρει. Φοβούμαι, όμως, ότι η απειλή του «πυρηνικού ολοκαυτώματος» της Ευρώπης δεν προσλαμβάνεται ευμενώς, όχι μόνο από τις ηγεσίες, αλλά και από την κοινή γνώμη των ευρωπαϊκών χωρών. Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι ο κυνισμός του κ. Τσίπρα έχει ένα «ανθρωπιστικό» αντιστάθμισμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να εξαγάγει στην Ευρώπη αυτό που το ΚΚΕ διαλαλεί επί δεκαετίες στην εγχώρια αγορά: Αν και μειοψηφία, εκπροσωπεί το πραγματικό συμφέρον του λαού. Παρομοίως, ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να ανοίξει τα μάτια των ευρωπαϊκών λαών. Να δουν ότι το συμφέρον τους δεν βρίσκεται στη ζωή που ζουν και στα κόμματα που ψηφίσουν κατά 90% και πλέον, αλλά στην κρατική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και στις ισχνές μειοψηφίες των κατά τόπους κομμουνιστικών και αριστερίστικων κομμάτων.

Με τα βιώματα μιας περιφερειακής χώρας με σαθρή αστική τάξη, οι άνθρωποι του ΣΥΡΙΖΑ υποτιμούν την αστική παράδοση της Ευρώπης. Εκεί, όμως, όπου συναντώνται με τους υπόλοιπους κομμουνιστές, είναι στη σωτηριολογική τους αντίληψη: Οι κομμουνιστές είναι οι θεματοφύλακες της απόλυτης αλήθειας. Γνωρίζουν το καλό των άλλων ακόμα κι αν οι άλλοι δεν το αναγνωρίζουν. Και για να τους φέρουν στο σωστό δρόμο όλα τα μέσα είναι θεμιτά.

Εδώ ξαναμπαίνει στη συζήτηση η «πυρηνική» απειλή. Είναι ένα μέσο για να σώσεις την ανθρωπότητα παρά τη θέλησή της. Μπορεί να κάψεις μερικές γενιές πραγματικών ανθρώπων με την πίστη ότι η ολοκληρωτική φαντασίωσή σου θα δικαιωθεί σ’ ένα απώτερο μέλλον. Έτσι, φανατικοί ιδεολόγοι έχουν θυσιάσει τους ανθρώπους στο όνομα του ανθρωπισμού.  Όλα αυτά ντύνονται, άμα λάχει, με χλαμύδα και με φουστανέλα: Η παγκόσμια ανατροπή θα ξεκινήσει από την Ελλάδα, όπως και τόσα άλλα σπουδαία πράγματα στο παρελθόν, έλεγε χτες ο κ. Μηλιός στους «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη.

Μέχρι οι ευρωπαϊκές κοινωνίες να πεισθούν για το δίκιο του ΣΥΡΙΖΑ, και υπό την απειλή ότι αν δεν πεισθούν σύντομα θα υποστούν τις «πυρηνικές» συνέπειες, είναι φυσικό να τους δημιουργείται κάποιος εκνευρισμός. Οι ανθρωπιστικές προθέσεις της «πυρηνικής» απειλής του ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύουν να παρερμηνευθούν. Είναι αλήθεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ζητά από τους εταίρους μας πάρα πολλά λεφτά για να τους σώσει από τους εαυτούς τους.

Όπως φαίνεται και στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, και όπως θα φανεί καλύτερα στις επόμενες, η κοινή γνώμη των Ευρωπαϊκών χωρών στρέφεται ενάντια στην παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη με ολοένα και πιο συντριπτικά ποσοστά. Οι απλοί Ευρωπαίοι πολίτες δεν αναγνωρίζουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να μας τα σκάσουν άνευ όρων. Και ίσως χρειαστεί, τελικά, να τους τινάξουμε τα μυαλά στον αέρα. Με αυτούς τους όρους, είναι πιθανώς κατανοητό ότι αντί να μας αναγνωρίσουν ως σωτήρες μπορεί να μας χαρακτηρίσουν ως εκβιαστές. Και θα είναι κομμάτι βαρύ αν αυτός ο χαρακτηρισμός αρχίσει να αντανακλά συλλήβδην στο Ελληνικό μας έθνος.

Σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο, ο κ. Τσίπρας έχει πράγματι δίκιο να μη θέλει τη συμπάθεια της κυρίας Λαγκάρντ. Και η κυρία Λαγκάρντ, έχει επίσης δίκιο να μη μας δίνει συμπάθεια. Αλλά η αντίδραση στα λόγια της τόσο πολλών συμπατριωτών μας, και όλων βέβαια των ντόπιων πολιτικών αρχηγών, δείχνει την παθολογία του δημόσιου λόγου μας αλλά και μιας κυρίαρχης συλλογικής αυτο-εικόνας, που ξεπερνά και ταυτόχρονα θεμελιώνει την ιδεολογία του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι δικαίωμά μας, και κακό του κεφαλιού μας, να την έχουμε. Αλλά δεν γίνεται να την επιβάλουμε στους άλλους.

Την πραγματικότητα μόνο από τους εαυτούς μας μπορούμε να την κρύψουμε: Ότι δανειζόμαστε τεράστια ποσά, όχι από τραπεζίτες, αλλά από λαούς. Μέσω ΔΝΤ, από λαούς πολλοί από τους οποίους έχουν πολύ πιο χαμηλό βιοτικό επίπεδο και μας χρηματοδοτούν με ευνοϊκούς όρους για να διατηρηθούμε στις τριάντα πιο τρυφηλές χώρες του κόσμου. Μέσω ΕΕ, από λαούς ορισμένοι από τους οποίους αμείβονται με μικρότερους μισθούς και δανείζονται με υπερδιπλάσια επιτόκια.

Κατά τον ΣΥΡΙΖΑ, οι παροχές αυτές δεν αρκούν για να τους σώσουμε. Το πολύ-πολύ να φτάνουν για να γίνουμε σαν τα μούτρα τους. Ενώ εμείς θέλουμε το ακριβώς αντίθετο: Να μας πληρώσουν αδρά για να τους κάνουμε σαν κι εμάς. Ωραίους σαν Έλληνες.

Δεν ισχυρίζομαι καθόλου ότι τα πράγματα ως έχουν είναι εύκολα για μας τους Έλληνες. Ναι, θέλω κι εγώ ν’ αλλάξει το Μνημόνιο, όσο γίνεται. Έχω πολύ κοντινή και συγκεκριμένη εικόνα της δυσκολίας πολλών ανθρώπων. Στη γωνιά της Ελλάδας όπου ζω, συμμετέχω σε καθημερινή προσπάθεια (έμπρακτα, όχι με κούφια λόγια) για την ανακούφιση κάποιων, λίγων, ίσως ελάχιστων. Από τη θέση αυτή, κατανοώ τι είπε η κυρία Λαγκάρντ και δεν θίγομαι. Είναι πιο εύκολο για τους ανθρώπους της Ελλάδας να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους απ’ ό,τι για τους ανθρώπους του Νίγηρα. Ελπίζω να μην είναι πολλοί στην Ελλάδα εκείνοι που πιστεύουν ότι η ζωή στο Νίγηρα αξίζει λιγότερο.

Ίσως, εντέλει, πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τη θέση μας στον κόσμο πριν αναλάβουμε να τον σώσουμε. Πριν απ’ όλα να κατανοήσουμε και να αναλάβουμε τις ευθύνες που έχουμε έναντι του συλλογικού εαυτού μας – και των παιδιών μας, ιδιαίτερα. Αλλιώς, προσθέτοντας την υστερία στην απειλή, εκτός από εκβιαστές κινδυνεύουμε να χαρακτηριστούμε και γελοίοι. Παγκοσμίως.

Για τους παραπάνω λόγους, το δίλημμα του κ. Τσίπρα, «Μνημόνιο ή αξιοπρέπεια», το απορρίπτω.  Έχω διαφορετική αντίληψη από τον κ. Τσίπρα για την αξιοπρέπεια, την εθνική, αν όχι την προσωπική. Η δική μου γνώμη έχει μικρότερο δημόσιο βάρος από τη δική του. Η γνώμη μου μπορεί να έχει βάρος αν αθροιστεί με τη γνώμη σας.